زبان C# طی سه نسخه‌ی اخیر خود یعنی C# 12، C# 13 و C# 14 هم‌زمان با انتشار .NET 8 تا .NET 10، تغییرات چشم‌گیری را تجربه کرده است. مایکروسافت در این نسخه‌ها تمرکز ویژه‌ای بر افزایش خوانایی کد، بهینه‌سازی عملکرد، و کاهش پیچیدگی توسعه داشته است.

در C# 12 شاهد ساده‌تر شدن ساختارهای پایه مانند کلاس‌ها و آرایه‌ها هستیم؛ در C# 13 انعطاف بیشتر در کار با genericها، ref struct و پارامترهای params به چشم می‌خورد؛ و در C# 14 زبان به مرحله‌ی بلوغی رسیده که می‌تواند به کمک Extension Members و field keyword تجربه‌ای کاملاً مدرن را برای توسعه‌دهندگان رقم بزند.

در این مقاله، همه‌ی این ویژگی‌ها را با توضیح فنی و مثال‌های کاربردی بررسی می‌کنیم تا بدانیم در مسیر طراحی پروژه‌های جدید بر پایه‌ی .NET چه امکانات تازه‌ای در اختیار داریم.

C# 12 – امکانات جدید در .NET 8

فیچر ۱: Primary Constructors

یکی از مهم‌ترین تغییرات C# 12، معرفی سازنده‌های اصلی برای کلاس‌ها و ساختارهاست. پیش‌تر این ویژگی فقط برای recordها در دسترس بود.

class Person(string name, int age)
{
    public void Introduce() =>
        Console.WriteLine($"Hi, I'm {name}, {age} years old.");
}

var p = new Person("Sara", 25);
p.Introduce();
  

با این سینتکس جدید دیگر نیازی نیست فیلدها یا propertyها را به‌صورت جداگانه تعریف کنید. پارامترها در تمام بدنه‌ی کلاس قابل استفاده‌اند.

فیچر ۲: Collection Expressions

سینتکسی کوتاه و تمیز برای ساخت آرایه‌ها و لیست‌ها بدون نیاز به new یا {}:

var numbers = [1, 2, 3];
var more = [..numbers, 4, 5];
Console.WriteLine(string.Join(", ", more));
  

اپراتور .. برای ادغام چند مجموعه به کار می‌رود. این ویژگی در کدهای LINQ و داده‌های ثابت بسیار کاربردی است.

فیچر ۳: Default Lambda Parameters

اکنون می‌توانید برای پارامترهای lambda مقدار پیش‌فرض تعیین کنید:

var multiply = (int x, int y = 2) => x * y;
Console.WriteLine(multiply(4)); // 8
  

این ویژگی باعث کاهش تعداد overloadهای اضافی و ساده‌تر شدن delegateها می‌شود.

فیچر ۴: Alias Any Type

با این قابلیت می‌توانید برای هر نوعی—even tupleها—یک alias تعریف کنید:

using Pair = (int X, int Y);
Pair point = (10, 20);
Console.WriteLine(point.X + point.Y);
  

فیچر ۵: Inline Arrays

برای ساخت ساختارهایی با آرایه‌ی داخلی ثابت و سریع:

[System.Runtime.CompilerServices.InlineArray(4)]
struct Buffer
{
    private int _element0;
}

var b = new Buffer();
  

C# 13 – تمرکز بر Generic و حافظه در .NET 9

فیچر ۱: Params Collections

حالا می‌توانید پارامتر params را روی Span، IEnumerable و انواع مشابه استفاده کنید.

void Log(params ReadOnlySpan<string> messages)
{
    foreach (var msg in messages)
        Console.WriteLine(msg);
}

Log("Server started", "Listening...", "Connected!");
  

این قابلیت در APIهای سطح پایین و سیستم‌هایی که با حافظه‌ی unmanaged کار می‌کنند، بسیار ارزشمند است.

فیچر ۲: ref struct Implements Interface

حالا ساختارهای ref struct می‌توانند interface پیاده کنند:

interface IWritable { void Write(); }

ref struct FileWriter : IWritable
{
    public void Write() => Console.WriteLine("Writing data...");
}
  

فیچر ۳: allows ref struct Constraint

می‌توانید genericهایی بسازید که فقط ref struct قبول کنند:

void Process<T>(T value) where T : allows ref struct
{
    Console.WriteLine(value.ToString());
}
  

فیچر ۴: field Keyword (Preview)

حالا propertyهای auto-implemented می‌توانند به backing field خود دسترسی مستقیم داشته باشند:

public int Age
{
    get => field;
    set => field = Math.Max(0, value);
}
  

فیچر ۵: Partial Properties و Indexers

برای تقسیم کد بین developer و generator (مثلاً در Clean Architecture):

partial class Config
{
    public partial string? ConnectionString { get; set; }
}
  

C# 14 – امکانات مدرن در .NET 10

فیچر ۱: Extension Members

اکنون می‌توانید هر نوع عضوی (property، indexer، یا متد) را به کلاس‌های موجود اضافه کنید بدون تغییر کد اصلی:

extension(string s)
{
    public string Capitalize() =>
        s[..1].ToUpper() + s[1..];
}

Console.WriteLine("hello".Capitalize());
  

فیچر ۲: Null-Conditional Assignment

می‌توانید با ?. روی propertyها مقداردهی امن انجام دهید:

user?.Profile?.Name = "Ali";
  

فیچر ۳: nameof برای Generic باز

حالا می‌توانید از nameof(List<>) استفاده کنید:

Console.WriteLine(nameof(List<>)); // List
  

فیچر ۴: field Keyword (Final)

از حالت Preview خارج شده و حالا کاملاً پایدار است:

public string Name
{
    get => field;
    set => field = value.Trim();
}
  

فیچر ۵: User-Defined Compound Assignment Operators

می‌توانید عملگرهایی مانند += یا *= را بازتعریف کنید:

struct Vector
{
    public int X, Y;
    public static Vector operator +(Vector a, Vector b) =>
        new() { X = a.X + b.X, Y = a.Y + b.Y };

    public static Vector operator +=(Vector a, Vector b) =>
        a + b;
}
  

نتیجه‌گیری

مسیر تکامل زبان C# از .NET 8 تا .NET 10 نشان می‌دهد که تمرکز مایکروسافت بر سه محور اصلی است:

• سادگی و خوانایی: حذف سینتکس‌های تکراری و افزودن قابلیت‌هایی مانند Primary Constructors و Collection Expressions.
• کارایی و کنترل حافظه: پشتیبانی از ref struct و Span در genericها و پارامترها.
• توسعه‌پذیری و مدرن‌سازی: امکاناتی مثل Extension Members و field keyword که تعامل با Source Generatorها را تسهیل می‌کند.

امروز C# نه‌تنها در توسعه‌ی اپلیکیشن‌های سازمانی و وب، بلکه در حوزه‌هایی مانند بازی‌سازی، سیستم‌های بلادرنگ و پردازش داده نیز زبان انتخابی بسیاری از تیم‌های حرفه‌ای است. نسخه‌های آینده بدون شک مسیر این تکامل را با ترکیب قدرت، سادگی و هوشمندی بیشتر ادامه خواهند داد.